'L'enfer, c'est les Autres', ofwel, 'De hel, dat zijn de Anderen' schreef Sartre. Het zijn je medemensen die je leven op aarde tot een hel maken.  'Is dat zo?', vraag ik me af. 'Is het de ander die je ongelukkig maakt? '

Mensen doen elkaar onrecht aan.  Er zijn plaatsen in deze wereld waar mensen niet veilig kunnen leven door bommen, door regimes die hun vrijheden beperken, plaatsen waar mensen uitgebuit worden en moderne slavernij een realiteit is.  Hier in het Westen blijft dat geweld ons evenwel meestal bespaard en hebben we een grote mate van individuele vrijheid.  We studeren, werken, leven ons uit in onze hobby's en brengen tijd met familie en vrienden door.  Het komt eerder zelden voor dat de ander een directe fysieke bedreiging vormt. 

Die andere bedreigt ons geluk vooral indirect.  We zijn namelijk constant bezig onszelf te vergelijken met anderen.  Bij de jaarlijkse evaluatierondes vragen we ons af waarom die ene collega, die toch eigenlijk net hetzelfde werk doet als ons, een hogere loonschaal krijgt en wij niet.  Iemand zei me onlangs dat ze met een bang hart naar een opleiding ging omdat de mede-studenten waarschijnlijk allemaal al veel verder gespecialiseerd waren dan zij.  Zo maken we de ander tot onze referentie en onszelf ongelukkig of bang. 

Ik pleit ervoor om jezelf als referentie te nemen.  Vergelijk je loonschaal niet met die van je collega's.  Zoek je loon van 5 jaar terug eens op. Kans is groot dat je ondertussen al meer verdient.  Denk niet aan de ervaring van je mede-studenten, maar aan de extra kennis en vaardigheden die jij je doorheen de komende jaren zal eigen maken. 

Laat anderen je inspireren, maar doe jezelf de hel niet aan door jezelf voortdurend te vergelijken met hen.